Пхеньян

Пхеньян (Ҡалып:Lang-ko-kp3, Пхенъян) — Корея халыҡ демократик республикаһы (Төньяҡ Корея). Илдең административ, мәҙәни һәм тарихи үҙәге — Пхеньян «Пхеньян» һүҙе (Концевич системаһы буйынса кириллицаға Пхенъян тип транскрипцияпана), корей телендә «киң», «уңайлы урын» тигәнде аңлата.

Пхеньян
кор. 평양직할시
Рәсми атамаһы	평양직할시, 평양시 һәм 平壤直轄市
ХФА-лағы транскрицияһы	pʲʰʌ̹ŋ.ja̠ŋ
Этнохороним	Pjongjangano, Pyongyangaise, Pyongyangais һәм pyongyanghesi
Донъя ҡитғаһы	Азия
Дәүләт	Корея Халыҡ-Демокритик Республикаһы
Административ үҙәге	Корея Халыҡ-Демокритик Республикаһы, Народный Комитет Северной Кореи[d] һәм Когурё[d]
Административ-территориаль берәмек	Корея Халыҡ-Демокритик Республикаһы, Советское гражданское управление[d] һәм Генерал-губернаторство Корея[d]
Сәғәт бүлкәте	UTC+9:00[d], UTC+8:30[d] һәм UTC+9:00[d]
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан	Тэдонган[d]
Геомәғлүмәттәр	Data:North Korea/P'yŏngyang.map
Халыҡ һаны	2 863 000 ± 1000 кеше (2015)
Административ рәүештә бүленә	Чунгуёк[d], Мангёндэ-гуёк[d], Songyo-guyok[d], Pyongchon-guyok[d], Tongdaewon-guyok[d], Ryongsong-guyok[d], Unjong-guyok[d], Taesong-guyok[d], Moranbong-guyok[d], Sosong-guyok[d], Потхонган[d], Taedonggang-guyok[d], Sadong-guyok[d], Hyongjesan-guyok[d], Sunan-guyok[d], Samsok-guyok[d], Sungho County[d], Ryokpo-guyok[d], Rangrang-guyok[d], Kangnam County[d], Chunghwa County[d], Sangwon County[d] һәм Кандон[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	38 метр
Туғандаш ҡала	Джакарта, Катманду, Тяньцзинь, Бағдад, Мәскәү, Чиангмай[d], Дубай һәм Алжир
Сиктәш	Хванхэ-Пукто[d] һәм Пхёнан-Намдо[d]
Алыштырған	Seogyeong[d]
Мираҫ статусы	Объект из предварительного списка Всемирного наследия[d]
Майҙан	3194 км²
Бөтә донъя мәҙәни мираҫы исемлегенә индереү критерийы	(i)[d], (ii)[d], (iii)[d], (iv)[d] һәм (vi)[d]
Тема иҡтисады	economy of Pyongyang[d]
Элементтың күренеше өсөн категория	Category:Views of Pyongyang[d]
Пхеньян Викимилектә

1946 йылда ҡала Пхенан-Намдо провинцияһыстатусы составынан сығарыла һәм туранан-тура буйһонған ҡалалар (чикхальси) — провинцияһының административ статусы кимәлен ала.

Географияһы

Тэдонган (Тэдон) йылғаһы ярында урынлашҡан, Һары диңгеҙгә ҡоя.

Ҡала янындағы икенсе йылға — Потхонган.

Климат

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Абсолют максимум, °C	10	16	21,4	28,4	33,9	35,8	35,9	37,8	32,2	28	23,2	15	37,8
Уртаса максимум, °C	−0,9	2,9	9,1	17,5	23	27,1	28,6	29,2	25,1	18,5	9,5	1,8	16
Уртаса температура, °C	−6	−2,4	3,5	11	16,9	21,5	24,3	24,6	19,6	12,5	4,4	−2,8	10,6
Уртаса минимум, °C	−10,3	−6,9	−1,3	5,6	11,7	17	21	21,1	15,1	7,6	0,3	−6,6	6,2
Абсолют минимум, °C	−26,5	−23,4	−16,1	−6,1	2,2	7	12	12,8	3,6	−6	−14	−22,8	−26,5
Яуым-төшөм нормаһы, мм	11	14	27	47	76	85	268	202	111	40	37	16	933
Сығанаҡ: Погода и Климат

Тарихы

Хронология

Легенда буйынса беҙҙең эраға тиклем 2334 йылда Пхеньян Вангомсон исеме аҫтында (кор. 왕검성^?, 王儉城^?왕검성^?, 王儉城^?) торған. Боронғо Кореяның Кочосон дәүләтенең баш ҡалаһы булған. Әммә был датаны тарихсылар бәхәсле тип һанай, улар фекеренсә, ҡалаға нигеҙ беҙҙең эра башында һалынған.

Беҙҙең эраға тиклемге 108 йылда Хань династияһы Кочосонды яулай. Улар баш ҡалала, Наннан округында(락랑국), хәҙерге Пхеньян эргәһендә ҡалаға нигеҙ һала.